Exclusieve merkportretten op Brandhome

In de recent verschenen herdruk van De Kroon op het Merk gaat de Belgische auteur Marcel Grauls verder dan de merknaam alleen. Grauls neemt de bezoekers van Brandhome mee op een zoektocht naar de personen achter werelds grootste merken. In de komende weken zal Brandhome 10 exclusieve merkportretten de revue laten passeren.

Merkportret 10:
Mon Ch?rie, de vader van Mon Ch?rie, Nutella, TicTac en Kinderchocolade is een mysterieuze figuur

In een oogwenk vind je op het internet een reeks websites over Nutella, met talloze recepten bijvoorbeeld (van nutella-shake tot nutella-fruitsalade), over het Kinderchocolade-ei (verzamelaars die figuurtjes uitwisselen) of over de cult-reclamespots rond Ferrero-Rocherbonbons...

Gewijzigd op: 24-01-2003

In een oogwenk vind je op het internet een reeks websites over Nutella, met talloze recepten bijvoorbeeld (van nutella-shake tot nutella-fruitsalade), over het Kinderchocolade-ei (verzamelaars die figuurtjes uitwisselen) of over de cult-reclamespots rond Ferrero-Rocherbonbons. Maar haal het niet in je hoofd iets te weten te komen over Michele Ferrero, de man die 91 procent bezit van de Ferrero Group, wereldwijd de derde grootste chocolatier ter wereld. Na Nestl? en Mars. De familie Mars is bekend om haar kluizenaarsbestaan. Ze geldt als beter van de buitenwereld afgesloten dan het CIA-hoofdkwartier, waarvan ze de buren zijn. Chocolade maakt achterdochtig, zo lijkt het wel. Want ook de Ferrero's bewegen zich al decennia professioneel in de schaduw. 'Geheimhouding is voor hen een obsesssie', aldus een econoom. De meeste bedrijfscijfers kunnen door experts hooguit worden geschat. Een enkele keer is Michele Ferrero wel eens in het rijkenlijstje van Forbes verschenen, in 1995, met een vermogen van 2,3 miljard dollar, en dan nog wel als rijkste Belg. Hij woont namelijk al 25 jaar in Brussel. Achteraf verdween hij op mysterieuze wijze weer uit de lijstjes. Kun je je ook laten schrappen? Wie is Michele Ferrero, de vader van 'Mon Ch?rie'?

Het Begin

Ferrero werd in 1925 geboren in het Piemontese Alba, een stadje waar zijn ouders een banketbakkerij-confiserie uitbaatten. Alba is een wijngebied. Bewoonde oppervlakte 760 ha, wijnvelden 430 ha. Maar ze kennen er ook iets van lekkernijen, dat bewijst het jaarlijkse tartufo-feest. Om zo maar iets te noemen. Michele's ouders, Piera en Pietro, begonnen in de jaren twintig in Alba een zaak. Moeder deed de bar-confiserie, vader experimenteerde in de keuken. In de oorlog bedacht hij een variant op de 'giandujot', een plaatselijke lekkernij waarbij geroosterde en gemalen noten vermengd werden met cacao. Bij gebrek aan cacao en cacaoboter nam hij plantaardige vetten, waarbij hij het aandeel noten (beschikbaar en goedkoop) verhoogde. De Nutella-pasta, een benaming uit 1964, was geboren. Het succes was zo groot dat Pietro er zijn jongere broer Giovanni bijhaalde. Samen zetten ze een fabriekje op dat in 1948 al 300.000 kg pasta uitstootte. Een jaar later was dat 550.000 kg. Zoon Michele had wel een klerkendiploma maar werd snel in het bedrijf opgenomen Toen Pietro in maart 1949 onverwachts op 50-jarige leeftijd aan een hartinfarct overleed, gingen oom Giovanni en Michele met hun twee?n verder.

In september 1956 vestigden ze zich ook in Duitsland, in de buurt van Frankfurt, om een nieuwe product te maken: Mon Ch?rie, een kers met chocolade bekleed. In 1957, het jaar dat oom Giovanni stierf, waren al 9000 kg Mon-Cheri-bonbons geproduceerd. In '60 volgde een Franse vestiging. En van dan af was de opmars niet meer te stuiten. Vandaag is de groep Ferrero vertegenwoordigd in dertig landen in de hele wereld, van Brazili? tot Hongkong.

Michele Ferrero

Michele verstond de kunst om formeel een aantal taken te delegeren en toch de ware aard van een familiebedrijf te bewaren. En daar waar de voorraad 'nipoti', zonen, ooms, neefjes of nichtjes niet volstond, werden op belangrijke en verre posten systematisch Italianen gedropt, bij voorkeur Pi?montezen. Het verhaal doet ook de ronde dat 'il signore Ferrero' met zijn personeel en ook met andere partners alleen Italiaans spreekt en zijn interventies op bedrijfsbijeenkomsten doorspekt met plat Pi?montees. Hij kan altijd en overal opduiken en niets nieuws verlaat zijn firma zonder dat hij het eerst zelf heeft geproefd en vele anderen heeft laten proeven. Maar het moet gezegd, zijn producten zijn stuk voor stuk USP 's, uniek en zeer herkenbaar: de kers met chocolade bekleed, het Kinder-ei, de rotsjes van Ferrero Rocher, Tic Tac, Nutella in de speciale pot, noem maar op. Research staat nog altijd groot geschreven, net zoals dat bij Pietro was. Michele trouwde in 1962, op zijn 37ste, met zijn secretaresse Maria Franca en kreeg twee zonen. In 1975 verhuisde het hele gezin naar Sint-Genesius-Rode bij Brussel. De Italiaanse fiscus hield er zich ooit mee bezig of Michele dat om fiscale redenen had gedaan. Maar enerzijds wou hij een wat centralere uitvalsbasis hebben, anderzijds maakte hij zich zorgen over de veiligheid van zijn gezin. Het Itali? van de jaren '70 kende een heel reeks spectaculaire ontvoeringen.

Il vecchio, de ouwe, heeft zijn zonen Giovanni en Pietro alle echelons laten doorlopen en ze tegelijk universitaire en buitenlandse studies laten ondernemen. Giovanni heeft zich net als zijn oom met dezelfde naam in marketing gespecialiseerd. Pietro, is, net als zijn gelijknamige grootvader, de smaakspecialist geworden. Hij is doctor in de scheikunde. Sinds '98 is hij ook lid van de raad bestuur van de machtige handelsbank Mediobanca, dat Ferrero als grote aandeelhouder telt. Daarmee was Pietro het jongste bestuurslid uit de geschiedenis van de bank.

lavorare, creare, donare: werken, scheppen, geven

Moeder Maria Franca beheert een stichting die de naam draagt van Michele's ouders en zijn oom. In Alba heeft de stichting een cultuurcentrum dat concerten en tentoonstellingen inricht. Volgens de agenda van dit jaar worden er ook lezingen gehouden over klimatologie, theater, parapsychologie, dieetleer en stellen plaatselijke schrijvers er hun werk voor. Het wapen van de stichting draagt het devies: lavorare, creare, donare: werken, scheppen, geven. Michele heeft een soort van misprijzen voor alles wat tijdverlies of werelds zou kunnen zijn. Zoon Giovanni daarover in een zeldzaam interview met het economische tijdschrift Capital: ' We zijn nogal gehecht aan de typisch ethische en religieuze waarden van de Pi?montese en jansenistische cultuur. Als we in stilte werken, is dat niet alleen omdat het moet maar omdat we ons daar toe geroepen voelen.' Als mythische figuur, onbekend en toch overal aanwezig, wekt Michele natuurlijk allerlei bizarre verhaaltje rond zijn persoon op. Net zoals zijn collega chocolademaker Forrest Mars. Een keer in de drie jaar nodigt de oude heer alle personeelsleden uit voor een pelgrimage naar Lourdes. Zo schreef de Sunday Times op 6 augustus jongstleden.