Exclusieve merkportretten op Brandhome

In de recent verschenen herdruk van De Kroon op het Merk gaat de Belgische auteur Marcel Grauls verder dan de merknaam alleen. Grauls neemt de bezoekers van Brandhome mee op een zoektocht naar de personen achter werelds grootste merken. In de komende weken zal Brandhome 10 exclusieve merkportretten de revue laten passeren.

Merkportret 8:
GORE-TEX, Vader en zoon Gore ontdekken een stof die je zowel binnen als buiten het lichaam kan dragen

De advertentie toont een beer met stropdas die tegen een bergachtige achtergrond triest naar een TV zit te staren. De tekst zegt: 'Opgepast! Gore-Tex kan je leven veranderen. Ooit waren we allemaal vrij...

Ons huis was het woud, de berg en de oceaan. Dan gebeurde er iets. We leefden alleen nog binnenskamers. We werden pennenlikkers, TV-junkies en fuifnummers. Maar onze ziel is nog altijd daar buiten. Gore-Tex kan je leven veranderen en je terugbrengen naar de natuur. Het is meer dan een waarschuwing. Het is een belofte.'
Wat is er zo bijzonder aan het kunststofweefsel Gore-Tex? Toen het Amerikaanse chemieconcern DuPont in 1957 zijn 20-koppig teflon-onderzoeksteam ontbond en over andere afdelingen verspreidde, was er een man die daar niet mee kon leven: Wilbert 'Bill' Gore, een chemicus die vooral piekerde over het gebruik van teflon voor de gewone consument. Zo bedacht hij een manier om stroken teflon te gebruiken om elektronicakabels te isoleren. DuPont had er geen oren naar en Gore begon in 1958 in de kelder van zijn huis in Newark, Delaware, op eigen houtje te experimenteren. Uit teflon-polymeren die hij van DuPont kocht, ontwikkelde hij flexibele kabels met magische isolatie-eigenschappen. Toen in de jaren '60 almaar meer vraag naar beschermlagen voor computerkabels ontstond, kon alleen Wilbert Gore daar meteen op reageren. De stroom van bestellingen stond hem toe twee fabrieken op te richten. Het familiebedrijfje werd een florissante onderneming.

Met een tent in de regen

Het was Wilberts zoon Bob die in 1969 ontdekte dat je de bijzondere stof bij sterke verhitting in een weefsel kon veranderen. Een weefsel namelijk met 1,4 miljard microscopische gaatjes per vierkante centimeter. Het nieuwe product was niet alleen sterk, maar had als voordeel dat het waterdicht was en tegelijk nog kon ademen. De pori?n waren groot genoeg om luchtmoleculen door te laten en klein genoeg om watermoleculen tegen te houden of in cijfers: elke porie is 20.000 keer kleiner dan een regendruppel maar 700 keer groter dan een luchtmolecule.



Vele jaren wou het niet lukken het juiste evenwicht te krijgen tussen dikte en elasticiteit. Toen Bob Gore op zekere dag van frustratie een kleine staaf van het spul uit de oven haalde en er ge?rgerd een klap mee gaf, ontstond spontaan waarnaar hij altijd had gezocht: de stof nam vanzelf, als ware het siroop, de lengte van een arm aan. Nu hadden de Gores het weefsel, maar wat kon je er mee vervaardigen? Een tent lag voor de hand: de lucht moest naar buiten - iedereen wist hoe vochtig een tent 's ochtends kan zijn - en de regen mocht niet naar binnen. Het waren Bill en zijn vrouw Vieve die de tent op een trektocht meenamen. De eerste nacht was het al goed raak. Het regende dat het goot. Ze onderzochten de tent tot in de kleinste hoekjes, nergens lekte het. Ze waren opgetogen.

Later die nacht kwam echter een hagelstorm opzetten die gaten in de tent sloeg, zodat ze toch nog onder het water kwamen te zitten. Er was werk aan de winkel. Ze vonden de oplossing in laminatie, in het aanbrengen van het teflonmembraan op andere weefsels, naderhand in combinatie met traditioneel textiel. Vanaf 1976 kwamen de laarzen, tenten, handschoenen en sneeuwpakken op de markt. Pas in de jaren '80 zouden alle kinderziekten verdwijnen. Gore-Tex werd aanvankelijk alleen aan fabrikanten geleverd. Zodat je vandaag vaak een bekende regenjas merk X ziet of wandelschoenen merk Y, met daarop het extra logo van Gore-Tex vermeld. Uiteindelijk zouden de Gores eigen kledinglijnen aanleggen.

Varkens reageren positief

Ondertussen hadden vader en zoon Gore op een skivakantie in Vail dokter Ben Eiseman uit Denver ontmoet. Tijdens een apr?s-ski haalde Bob Gore een staaf Gore-Tex uit zijn zak en vertelde de chirurg over de wonderlijke eigenschappen van het product. Onder meer dat het inert was, namelijk dat geen enkele andere stof er op reageerde. Eiseman, op zoek naar materiaal dat niet door het lichaam werd afgestoten, stelde voor de buis in een varken in te planten, om te zien wat er zou gebeuren. Een paar weken later belde hij opgewonden op om te vertellen dat het experiment een succes was, dat het varken het materiaal niet afstootte. Sindsdien zijn miljoenen mensen geholpen met artifici?le lichaamsdelen, van aders tot gewrichtsbanden, uit de Gore-Texfabrieken. De pori?n vormen een ideale basis om het natuurlijke weefsel te laten ingroeien en de inerte eigenschappen van teflon misleiden het lichaam, dat Gore-Tex niet als een vreemd iets beschouwt. Zodat Gore-Tex aan de binnen- en de buitenkant van het lichaam kan worden gedragen. Naast de meer bekende Gore-Textoepassingen in buitensportkledij vervaardigen de circa 45 fabrieken van de Gores vandaag producten voor de medische nijverheid, de telecommunicatiesector (de kabels van het eerste uur), de ruimtevaart (ruimtepakken) en de industrie (speciale filters). De firma gaat er ook prat op zonder hi?rarchische structuur te werken, met een rastersysteem namelijk van vele kleine vestigingen (minder dan 200 personen per vestiging, in totaal 6.000 man) die helemaal op zichzelf staan, geen bazen of directeuren kennen, waarbinnen niemand een titel draagt. Behalve dan voorzitter Bob Gore natuurlijk. Werknemers als dusdanig bestaan niet. Iedereen is een 'associate', een compagnon. Het concern is voor 75 procent in handen van deze 'associates'.

Gewijzigd op: 02-01-2005